Vừa qua – Đài truyền hình kỹ thuật số VTC phối hợp với Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo quốc gia tổ chức hội nghị: “Tổng kết nhân rộng mô hình trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đổi mơi sáng tạo, chia sẻ về trải nghiệm áp dụng mô hình điển hình và đề xuất kiến nghị của địa phương”.
Hội nghị được tổ chức với mục đích thảo luận về thực trạng, giải pháp định hướng cho việc nhân rộng các mô hình Trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đã thành công tại các tỉnh khi áp dụng với các tỉnh có điều kiện tương tự về địa lý, kinh tế xã hội. Sự kiện được chủ trì bởi Ông Nguyễn Thanh Hà – Trưởng phòng Hợp tác Truyền thông, kênh VTC6, Đài Truyền hình kỹ thuật số VTC; Ông Lê Toàn Thắng – Phó Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo quốc gia; và có sự tham gia của Lãnh đạo các doanh nghiệp khởi nghiệp tại Hồ Chí Minh, Huế, Sơn La, Điện Biên, Hà Nội.
Trong những năm vừa qua, hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Việt Nam đã đạt được một số kết quả tích cực. Qua sự hỗ trợ và thúc đẩy của Chính phủ, đầu tư mạo hiểm vào khởi nghiệp ở Việt Nam năm 2022 đạt 634 triệu USD. Theo Báo cáo GII 2023, Việt Nam có sự cải thiện thứ hạng, từ vị trí 48 lên 46 trên 132 quốc gia, vùng lãnh thổ.
Đánh giá về trình độ phát triển tương quan giữa các khu vực của Việt Nam, hiện nay đầu tàu của hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo vẫn là thủ đô Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh. Những con số trên cho thấy Hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST Việt Nam đang trên đà phát triển, nhưng cần nhiều cú hích để phát triển mạnh mẽ hơn.
Đặc biệt là việc hình thành các hệ sinh thái địa phương, vùng, chuyên ngành với chủ thể là các Trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cần được quan tâm và có sự liên thông, phối hợp để tạo ra sức mạnh tổng thể cho hệ sinh thái. Mô hình tổ chức hoạt động, cách thức phối hợp, vai trò, địa vị pháp lý, nguồn lực tổ chức thực hiện là những vấn đề lớn cần thảo luận để làm rõ.
Từ khi đề án Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt vào tháng 5/2016 tại Quyết định số 844/QĐ-TTg, sửa đổi bổ sung vào tháng 2/2021 tại Quyết định số 188/QĐ-TTg, môi trường, hạ tầng và hành lang pháp lý cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo đã được hình thành và cải thiện theo chiều hướng hết sức tích cực.
Trên cả nước đã hình thành một số các Trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (ĐMST), từ khu vực công lập (thuộc các Bộ, ngành, địa phương, tổ chức chính trị xã hội), khu vực tư nhân (thuộc các tập đoàn, hoặc các trung tâm độc lập), khu vực nghiên cứu, đào tạo (thuộc các viện nghiên cứu, trường đại học, …) cũng như đã xuất hiện một số Trung tâm của quốc tế đặt tại Việt Nam (ví dụ như Seoul Startup Center, K-Startup Center – Hàn Quốc hay Block71 – Singapore) cho thấy mối quan tâm đặc biệt của cộng đồng đối với mô hình tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo này.
Các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo là Trung tâm của hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo và cần thiết có những hỗ trợ, ưu đãi về hành lang pháp lý, chính sách, nguồn lực tài chính, cơ sở vật chất, nguồn lực con người, chuyên gia để phát triển. Hội tụ của các nguồn lực này là mô hình các khu tập trung dịch vụ hoặc các Trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.
Tuy nhiên từ thực tiễn cho thấy, các Trung tâm này còn cần phát triển mạnh mẽ hơn, kết nối chặt chẽ hơn để thu hút nguồn lực đầu tư và chuyên gia trong và ngoài nước, tăng cường liên kết giữa trung ương và địa phương, giữa tư nhân và khu vực công, giữa trong nước và quốc tế. Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, những Trung tâm tương tự ở các quốc gia có hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo phát triển thực sự trở thành bệ đỡ, nền tảng trụ cột để phát triển hệ sinh thái, thông qua cộng hưởng được nguồn lực của nhiều bên, nhiều khu vực trong xã hội cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.
Theo ý kiến của các chuyên gia, để phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cần có sự đồng bộ từ hành lang pháp lý, chính sách, nguồn lực tài chính, cơ sở vật chất, nguồn lực con người. Trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp tại các địa phương là chủ thể tổ chức triển khai, thành lập, vận hành các Trung tâm địa phương, với các hoạt động trọng tâm: Là đầu mối cung cấp, hướng dẫn, hỗ trợ cho doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; Tổ chức các sự kiện phục vụ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quy mô vùng, địa phương; Đặt hàng các bài toán, thách thức của chính quyền địa phương cho cộng đồng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; Truyền thông, tôn vinh, khen thưởng các hoạt động khởi nghiệp, hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tại địa phương.
Buổi hội thảo cũng kỳ vọng từ những chia sẻ của các chuyên gia và phần thảo luận của đại diện các cơ quan, tổ chức ở trung ương và địa phương sẽ là cơ sở để đưa ra định hướng phát triển mạng lưới các Trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo đóng vai trò hạt nhân thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo địa phương và quốc gia.
Nhã Uyên